​1965’TE ESPİYE’NİN İHTİYAÇLARINA DAİR MEKTUPLAR (2)

1965’TE ESPİYE’NİN İHTİYAÇLARINA DAİR MEKTUPLAR (2)
Devlet Arşivleri’nde 13.06.1965 tarihli “Giresun ilinin ihtiyaçları hakkında ve muhtelif konularda mektuplar” konulu dosyada yer alan belgelerdeki 1965’te Espiye’den hükümete yazılan şikâyet ve dilek mektuplarını aktarmaya devam ediyoruz. Dönemin Başbakan yardımcısı Süleyman Demirel’e Y.Ö. adlı bir vatandaşın yazdığı mektupta kısaca; Espiye’ye bir öğretmen okulu yapılması, ilçede bir gübre fabrikası kurulması, köy yollarına devlet desteği sağlanması, çinko ihtiyacının giderilmesi, çiftçiye ait orman sınırlarının belirlenmesi, Yağlıdere’deki derenin, sel tehlikesine karşı kanala alınması, topraksız köylüye hazineden uzun süreli toprak temin edilmesi, ziraatın iyileştirilmesi için ziraat kredilerinin bol biçimde temin edilmesi, köylünün elindeki arazilere tapu verilmesi gibi hususlarda talepte bulunulmuştur. Mektubun tam metni şöyledir:
“Başbakan Yardımcısı ve A.P. Genel Başkanı
Sayın Süleyman Demirel
1-Karadeniz Bölgesi dalgalı ve arızalı arazi olduğundan çiftçi elinde bulunan arazilerinin hepsini ziraat edememektedir. Ziraat edilmeyen arazilerimiz ağaçlanmak sureti ile orman olmaktadır. Bu itibarla geçimlerini temin edemeyen çiftçilerimiz çalışmak için kurbete gitmektedirler. Fakir yoksul aile çocukları tahsil yapamamaktadır. Ancak köylerimizde bulunan ilk okulu bitirip başka tahsile devam edememektedir. Çocuklarımızı okutmak için Espiye ilçesine Öğretmen okulu yapılmasını,
2-Karadeniz bölgesinin çiftçi ihtiyaçlarından başta gelen kimyevi gübre fabrikasının Espiye’ye kurulmasını ve azot maddesinin Espiye Lahnas madeninden temin edilmesini,
3-Bölgemiz arazileri dalgalı ve arızalı olduğundan köy yollarımız köylü tarafından yapılmasına imkân olmamaktadır. Köy yollarımızın insan gücü ile yapılacak kısmın yapıldıktan sonra taşlık kısmını devlet vasıtaları ile yapılması.
4-Bölgemiz halkının oturmakta olduğu binaları Devlet ormanından kaçak olarak imal edilen çam ve ladin hartamalarından örtülmektedir. Devlet ormanlarının korunması ve köylümüzün maduriyetinin giderilmesi için çinko ismi ile anılan oluklu sacın temin edilmesini ve bölgemize bir an önce verilmesini,
5-Köylülerimiz Orman kanununa muhalifetten mahkeme kapılarından ayrılmamaktadır. Devlet ormanı ile çiftçiye ait Ormanların hudutlandırılması ile tahdidini,
6-İlçemizin Yağlıdere nahiyesinde oturan 1000den fazla nüfusun oturduğu nahiye merkezi her zaman sel baskını tehlikesine maruz kaldığından nahiyeden geçen Yağlıderenin nahiye içersinin kanala alınmasını,
7-Köylerimizde bulunan hazineyi maliye yerlerini topraksız fakir köylülere bedeli mukabilinde uzun vadeli olarak verilmesini,
8-Ziraatçılıktan geri kalmış Espiye köylüsüne arazilerini imar etmek için kontrollü zirai kredinin bol miktarda teminini,
9-Çiftçilerimizin elinde bulunan arazilerinin %70’i 1288/1289 tasdiksiz tapu senedi ile tasarruf edilmektedir. Bu gibi kayıtların hukuki kıymeti olmadığından hiçbir zirai kredi temin edemeyen köylünün tasarruf eddikleri arazilere tapu verilmesi için gereken tetbirin alınmasını, 
Arz ve istirham ederim 14/6/965
Giresun Espiye ilçesinde [Y.Ö.] imza” (BCA, 030 01 00 00 119 752 11 2) (Mektubu yazan kişi ya da kişilerin adları gizlenmiştir).
Mektubunda yöre vatandaşlarının genel sorunları hakkında kısa bilgiler vererek yetkililerden yardım talep eden Y.Ö. mektubu kaleme aldığı 1965 yılında bölgede başlayan göçlere dikkat çekmiştir. İleri görüşlü bir bakışla önlem almak, bu sahada ziraatı ve eğitimi güçlendirerek köylerin boşalmasına, nüfusun büyük oranda köyleri terk etmesinin bölgenin üretimine, gelişimine ve geleceğine zarar getireceğine kanaat etmiş bir yargıyla yazılan mektupta, ilçede “azot maddesinin Espiye Lahnas madeninden temin edilmesi” koşuluyla bir fabrikanın açılmasına gerek duyulması, temelde bölgenin kendi kaynaklarının kendine yeterliği bilincinin bir ürünüdür. Söz konusu dönemlerde; ziraatın çağa göre geliştirilmesi, yoksul köylüye tarımsal toprak sağlanması, okul ihtiyacının giderilmesi ve köylere araba yolunun gitmesi en temel ihtiyaçlardı…