1965’TE DERELİ İLÇESİNİN İHTİYAÇLARINA YÖNELİK MEKTUPLAR

1965’TE DERELİ İLÇESİNİN İHTİYAÇLARINA YÖNELİK MEKTUPLAR
 
Mevlüt KAYA
 
                1965 yılında Dereli ilçesinin ihtiyaçlarını içeren ve hükümete yazılan mektupta, başlıca Dereli-Yavuzkemal bağlantı yolu, sağlık merkezi ve ortaokul ihtiyacının giderilmesi talebinde bulunulmuştur. Halkın yoksul olduğu ve imkânların kısıtlı olduğu belirtilmiş, halkın desteğiyle, halktan alınan arsa üzerine Sağlık Bakanlığı’nın da yardımlarıyla sağlık merkezi inşaatının başladığını ancak halkın desteğiyle merkezin tamamlanmasının uzun zaman alacağı, bir miktar maddi desteğin Bakanlıkça sağlanmasının 1966’da merkezin hizmete gireceği belirtilmiştir. Dereli-Yavuzkemal arasında yolun olmaması nedeniyle Yavuzkemal halkının Dereli’deki işi için önce 50 km. uzaktaki Giresun’a oradan da 30 km. uzaklıktaki Dereli’ye geldiği bildirilmiştir. Bu yol son derece lüzumlu görülmektedir. 1965 yılında “Dereli İlçesinin Dilekleri” başlığıyla “Dereli Halkı Namına A.P. Başkanı M.T. tarafından yazılan mektubun tam metni şöyledir:
“1-Dereli ilçesine 13 kilometre mesafede bulunan Yavuzkemal bucağını ilçe merkezine bağlıyan yolu yoktur. Halk ilçedeki ihtiyaçlarını görmek üzre 50 kilometre uzakta bulunan Giresuna ve oradan da 30 kilometre mesafede bulunan Dereli ilçe merkezine gitme külfetine katlanmaktadır. Hattı zatında 13 kilometre gibi bir yol yapıldığı takdirde bu müşkülat halledilmiş olacaktır.
Bu zaruri ihtiyacın giderilmesi için Dereli ile Yavuzkemal arasında Bayındırlık müdürlüğü tarafından ve gerekse köy halkının yardımıyle istimlâk mevzuu olmaksızın 13 kilometre yola başlanılmış ve yolun yarıdan fazlası yapılmış 100.000. liranın üstünde bir para harcanmıştır. Bilahere bu yol her nedense geri bırakılmış ve yapılan masraflar da heder olmuştur.
Bu defa hükümetimizin ileri görüşü ile bu yıl proğrama alındığını ve bu iş mevsiminde karayolları tarafından işe başlanılacağını sevinçle öğrenmişsekte halen işe başlanılmamıştır. Bir an evvel bu yol faaliyetine başlanılması için ilgililerin emirlerini Dereli halkı heyecanla beklemektedir.
Sağlık İşleri
2-Dereli halkının yardımıyla Dereli merkezinde halktan alınan arsa üzerine Sağlık Bakanlığının da yaptığı yardımlarla sağlık merkezi inşaatına başlanılmıştır. Binanın temelleri ile bodrum kat inşaatları tamamlanmak üzeredir. Sağlık merkezinin halk yardımıyla yapılması işi çok ağır gitmektedir. Halkımız fakir olduğundan kendi yardımlarıyla bu tesisin yapılması uzun senelere mütevaffıktır. Halkın sağlığı için çok elzem ve lüzumlu olan bu tesisin yapılabilmesi için ilgili Bakanlıkça 75.000 lira yardım yapıldığı takdirde inşaatın tamamlanacağı ve 1966 yılında hizmete gireceği kanaatindeyiz. Hükümetimizin bu tesise gerekli yardımı yapmasını istiyoruz.
Milli Eğitimle İlgili
3-İlçemizin Giresun 60 kilometre mesefade köyleri vardır. Bu köylerin hepsinde dahi ilkokul yoktur. Bin bir türlü müşkülatla arazisini, hayvanını ve bütün varlığını feda ederek ilkokulu bitiren gençlerimiz köylerde çobanlık zorundadırlar. Zavallı halkımızı ve gençlerimizi bu çobanlıktan kurtarılabilmesi için her bakımdan mahrumiyet ilçemize bir ortaokul verilmesini istiyoruz. Hatta Ortaokul yaptırma derneği kurularak okul yaptırma işini ele almıştır. İlgili Bakanlığın da yardımlarıyla Ortaokulumuzun bir an evvel açılması için Hükümetimizden gerekli müzahereti bekliyoruz…” (BCA, 030 01 00 00 119 752 11 5). (Mektubu yazan kişi ya da kişilerin adları gizlenmiştir).
Mektuba ek olarak, “20.05.1963’te kurulan Dereli İlçesi Sağlık Merkezi Yaptırma ve Yönetme Derneği’nin Sağlık Merkezi binası yaptırmak için 1.6.1965 tarihine kadar yaptığı faaliyetlerin bilançosu” hakkında verilen ayrıntılar şöyledir:
Gelirler: Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’ndan temin edilen; 6 Kasım 1963’te 20.000.00 lira, 22 Ocak 1965’te 10.000.00 lira, vatandaşlardan temin edilen; arsa bağışı 4.000.00 lira, teberrular 10.252.30 lira, toplam 44.252.30 lira olarak bildirilmiştir.
Masraflar: Kuruluş, posta, dernek menfaati için şahıslarca yapılan ve bazı malzeme alım masrafı 2.943.42 lira, inşaat masrafı (417 metre yol dâhil) 24.612.28 lira, toplam 27.555.70 lira, yapılan inşaatın II. keşif bedeli (Bayındırlık Müdürlüğü elemanlarınca) 27.009.55 lira olarak bildirilmiştir.
Derneğin kuruluş ve diğer zorunlu masrafları hariç, yapılan bina inşaatına 24.612.28 lira harcandığı ve yapılan işin 27.009.55 lira kıymetinde olup keşif bedelinden 3.397.27 lira daha ucuza mal edildiği bildirilmiştir.
Bağışlanan bir dönüm arsa üzerine, Sağlık Bakanlığı’ndan temin edilen D tipi (Şehir) Sağlık Ocağı planına, Sağlık Merkezi olarak kullanıldığında daha elverişli ve kullanışlı olabilmesi düşüncesiyle bodrum kat ilave edildiği ve bu katın yapıldığı belirtilmiştir. Bodrum kat ilave edilmeyen diğer yarım kısmın da temellerinin inşaat halinde olduğu bildirilmiştir. İnşaatın kaba kısmının bitirilebilmesi için 75.000 liraya ihtiyaç olduğu ve bu para temin edildiğinde çatı dâhil, inşaatın kaba kısmının içinde bulunulan mevsimde bitirileceği bildirilmiştir (BCA, 030 01 00 00 119 752 11 6).
1965’te Giresun’la ilgili ihtiyaç içeren mektuplara 11-2-1966 gün ve 178 sayı ile toplu olarak cevap verilmiş, yukarıdaki mektupta 3 maddede belirtilen Dereli’nin talepleri için de şunlar yazılmıştır:
“Dereli ilçesi, yarıda kalan Sağlık Merkezine 75.000-lira yardım istemekte. Cevap: Sağlık merkezi inşaatı sosyalizasyon ile birleştirilerek Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına devredilmiştir. Böylece bu tesis şehir tipi sağlık merkezi haline getirilmiştir.
Dereli, Yavuzkemal Bucağı: Yaptırılmakta bulunan ortaokulun açılması. Cevap: Yapılacak orta okul için istimlak bedeli olarak 140.000.-sı gelmiş olup, okul inşası için 825.000.-liraya ihaleye çıkarılmıştır.
Dereli, Yavuzkemal Bucağı: İlçe ile bucak arasındaki yolun yaptırılması. Cevap: Dereli-Yavuzkemal il yolu 1965 programındadır. Bütçe imkanları nisbetinde ileriki yıllarda da çalışmalar yapılacaktır” (BCA, 030 01 00 00 119 756 11 1; BCA, 030 01 00 00 119 756 11 2).”