GİRESUNLU DENİZCİ HAMİT NACİ’NİN ÖLÜMÜ

Hamit Naci, 1854 yılında Keşap Nahiyesi’ne bağlı Düzköy karyesinden, Hacıahmedoğulları’ndan Ahmed Efendi ve Hanife Hanım’ın çocuklarıdır. 1870 yılında Bahriye Mektebi’ne giren Hamit Naci 1877’de bu okuldan deniz teğmeni olarak mezun olmuştur. 1877-78 Osmanlı Rus savaşında görev almış, 1897 Türk-Yunan harbinin ardından yüzbaşılığa terfi olunmuştur.

 Hamit Naci, askerlik görevleri sonrasında mesleğine yönelik bilimsel girişimlerde bulunmuştur. Heybeliada’da Mekteb-i Bahriye’de denizcilik tarihi ve devletler hukuku gibi dersleri okutmuş, 1907 yılına kadar on yıl kadar hocalık yapmıştır. 1907’de önyüzbaşılıktan emekli olmuştur. 1909 yılında ise “Millî Ticaret-i Bahriyye Tüccar Kaptan ve Çarkçı Mektebi”ni kurmuştur. Okul, bugün İTÜ Denizcilik Fakültesi adıyla eğitim vermektedir.

    Denizci Hamit Naci’nin 1937’de vefatı, Giresun’da büyük üzüntü yaratmıştır. Öyle ki bu elim haber yerel basında geniş yankı uyandırmıştır. Giresun basınından Akgün gazetesi, Hamit Naci’nin adını yanlışlıkla “Hamdi Naci” olarak yazmış, ölümüne dair şöyle bir haber yapmıştır:

“Denizci Hamdi Naci…

Hamdi Naci kaptanın Heybeli’deki evinde vefat ettiğini gazetelerde okuduk.

Denizcilik âlemimizde bir şöhret olan Hamdi Naci kaptan, Keşap’ın Düzköy’ündendir. Rüştiye tahsilini köyünde ikmal eden Hamdi Naci, İstanbul’a gitmiş, Deniz Harp Okulu’nu muvaffakiyetle bitirerek mesleğinde, kolağası, rütbesine kadar yükselmiş, bundan sonra hayatını, yine mesleği yolunda ilme vakfetmiştir. Deniz Harp Okulu’nda yıllarca deniz tarihî ve hukuku düvel hocalığı yapmıştır.

Hamdi Naci, kendi şahsî teşebbüsü ile Deniz Ticareti, Kaptan ve Çarkçı Okulu’nu kurmuş, bu okulun müdürlüğünü yaparak memlekete birçok kıymetli denizciler yetiştirmiştir. Son zamanlarda ihtiyarlamış olduğundan okul, İktisat Vekâleti’ne geçmiştir.

Memlekete iftihar edeceğimiz her sınıfta sayısız denizci yetiştiren bu en yaşlı deniz oğlunun ölümü, denizcilik âlemimizde olduğu kadar, muhitimizde de acı uyandırmıştır. Ve şüphesiz ki bu, verimli, eser bırakan adam, Türk denizciliğinin parlak bir istikbale yol aldığını müşahede ederek gözlerini dünyaya kapamıştır. Bunun için çok mes’ut bir ölüdür. Tanrıdan rahmet dileriz…” (Akgün, 13.01.1938).

Giresunluların çoğunun bugün bilgisi dâhilinde olmayan bu önemli şahsiyetin şehirde ve ülke genelinde bilimsel ve kültürel açıdan tanıtılması, bu doğrultuda denizcilik adına yaptığı yararlı faaliyetlerin araştırılması ve öğrenilmesi gerekir. En azından Giresun’da Hamit Naci (Öndeş) ve denizcilik adına bilgi şölenleri, paneller ve tanıtım çalıştayları düzenlenmelidir. Ülke denizciliğine katkısı büyük olan ve bu açıdan Giresun’un övünç kaynağı olan kıymetli şahsiyetin şehirde bir büstü de olmalıdır.
Mevlüt KAYA