​1935’TE GİRESUN’DA URAY KURULU

1935’TE GİRESUN’DA URAY KURULU
 
Mevlüt KAYA
 
1935 yılının Kasım ayında, Giresun Belediyesi’nin bir kurul toplantısına dair, dönemin basınında rast geldiğimiz bir haberi burada nakledeceğiz. İlgili haber, dönemin yerel idarelerle ilgili sorunlarının neler olduğuna, Giresun özelinde ışık tutar niteliktedir. Akgün gazetesi, belediye kurulunun toplanmasına ve kurulda görüşülen konulara yönelik haberini, birkaç başlıkla aktarmıştır. Haber metni şöyledir:
“Uray [=Belediye] kurulu
Uray kurulu Hacı oğlu Asım başkanlığı altında 12-11-935 salı günü toplanmıştır.
Geçen zabıt okunmuş aynen kabul edilmiştir.
Gündelikte en mühim meseleler: Belediye zabıtasının daha faal, daha görüşlü ve tesirli bir hale koşması için şehrin muhtelif yerlerine kulübeler yapılması zaruret üzerinde uzun münakaşalar oldu. Odun, kömür satanlara bir pazar yeri gösterilmesi, Bir (hâl) yapılıncaya kadar (meşhur!) zebzi pazarının göz önünden başka bir yere kaldırılması üzerinde müzakereler ceryan etti.
Kanunun gösterdiği yoldan yürüyelim.
Bu meseleler yeri üzerindeki aytışma (münakaşa) esnasında söz alan Dr. Ali Naci:
‘Vaktimizi anlaşmazlık içinde geçiriyoruz. Meclis bu meseleler üzerinde hazırlıksızdır. Belediye kanunu, meclis gündeliğine girecek işlerden azaların daha önceden haberdar edilmesini âmirdir. Bu yapılmamıştır. Biz bunlardan ruznameye girdikten, mecliste okunmaya başladıktan sonra malumattar oluyoruz. Ve hiç bir inceleme bilgisine dayanmıyan kanaatlarımızı yürütmek istedikçe çıkmaza düşüyoruz. Kanunun gösterdiği yoldan yürüyelim’.
Kurul başkanı Hacı oğlu Asım:
‘Bundan sonra öyle yapılsın.
Odun, kömür ve sebze pazarları üzerinde tetkikat yapılmak üzere gelecek toplantıya bırakıldı. Kulübler işi bütçeyi alakadar ettiği için kabul edilmedi’.
Encümenin şerefiye vergisi üzerindeki önemli takriri okundu. Çok incelemeye muhtaç olan bu işin hukukî yönlerinin de aydınlatılması için hukuk müşaviri ile birlikte görüşülmek üzere gelecek toplantıya bırakılması onandı.
Yeni plâna göre
Bundan sonra hükûmet konağından Vali evine giden yolun yeni plâna uyarak yapılması hakkındaki encümen takriri kabul edildi.
Şehrin münasip yerine bir saat
Şehrin çok düzensiz olan, bir birini tutmayan saat hayatını tanzim etmek için şehrin görünür bir yerine büyük bir saat konması hakkındaki üyeden İbrahim Oguzun takriri kabul edildi.
Geri çevrildi
P. P. Daniyalsen Hoahtrasser ve iş bankasının levha resimlerinin indirilmesi hakkındaki istidaları reddedildi.
Kurul daha bazı işler üzerinde görüştükten sonra 934 yılı kati hesap raporu okundu.
Bakaya çok... Sade elektrik ücretlerinden 7000 küsur lira bakaya var…
Hesabı kat’i raporunda adı geçen gelir kaynaklarında önemli düşündürücü bakaya olduğu anlaşılmıştır. Meclis, bu bakayanın çoğunun tahsil kabiliyeti olmadığı kanaatini ihzar etmiştir. Tasfiye esası kabul edilmiştir. Tasfiyeye uğrayacak bakaya, meclisçe seçilecek ve ücretle çalıştırılacak iki kişi tarafından incelenecektir. Bu iki kişi önümüzdeki toplantıda seçilecektir.
Kat’i hesabı tetkik etmek üzere beş kişilik bir komisyon seçilmiştir.
Kurul Cuma günü toplanmak üzere dağılmıştır.” (Kaynak: Akgün, 14 İkinciteşrin 1935).
            1869 yılında kurulan Giresun Belediyesi’nin bu yıllardaki başkanı Dizdarzade Eşref Bey idi (1931-1944). Eşref Bey, belediyenin 14. başkanı idi. Görevi, 1931’de Hacıahmetoğlu Hasan Tahsin’den devralmıştı. Kendisinden sonra ise bu görevi Naci Çimşit (1944-1950) yürütmüştür (Giresun’un eski belediye başkanları için bkz. https://giresun.bel.tr/eski-belediye-baskanlarimiz/ )…